Zingiber zerumbet, atau lempoyang gajah, merupakan tumbuhan herba saka daripada keluarga Zingiberaceae yang berasal dari Asia. Tumbuhan ini lazimnya tumbuh meliar di kawasan tropika lembap, tetapi juga ditanam kerana nilai perubatannya serta kegunaan dalam masakan.
Morfologi
- Rizom: Tebal, beraroma, dan digunakan sebagai bahan masakan serta ubatan tradisional.
- Daun: Lonjong dengan permukaan hijau pekat.
- Bunga: Menyerupai kon berwarna merah yang menarik perhatian dan mengeluarkan lendiran semula jadi.
Kegunaan Tradisional
- Perubatan
- Rizom digunakan untuk merawat sawan, sakit perut, cirit-birit, serta pelbagai penyakit lain.
- Kandungan fitokimia di dalamnya dipercayai mempunyai kesan anti-radang, anti-mikrob, dan antioksidan.
- Masakan
- Rizom dijadikan perasa makanan dan sebagai pembuka selera dalam pelbagai masakan tradisional.
- Kosmetik Tradisional
- Lendiran daripada bunga digunakan sebagai syampu dan perapi rambut tradisional, dipercayai dapat melembutkan rambut dan menjaga kesihatan kulit kepala.
Potensi dan Kajian Saintifik
Kajian moden mendapati ekstrak Zingiber zerumbet mengandungi sebatian bioaktif seperti zerumbone, yang mempunyai aktiviti farmakologi termasuk anti-kanser, anti-radang, dan potensi dalam bidang farmaseutikal. Oleh itu, tumbuhan ini bukan sahaja bernilai dalam perubatan tradisi, malah berpotensi dikomersialkan sebagai sumber produk semula jadi bernilai tinggi.
Kesimpulannya, lempoyang gajah merupakan tumbuhan bernilai etnobotani yang digunakan dalam perubatan, masakan, dan kosmetik tradisional, selain berpotensi untuk kajian lanjut dalam bidang farmasi moden.
Number of View :18
