Pertanian adalah sektor yang memerlukan input tenaga yang penting kerana proses pengeluaran dalam pertanian bergantung kepada tenaga. Dari ladang ke luar ladang, hingga penghantaran produk akhir, tenaga digunakan dalam setiap aspek pertanian. Dengan peningkatan permintaan tenaga dalam pertanian disebabkan oleh peningkatan populasi dan sumber tanah yang terhad, kepentingan penjagaan tenaga menjadi semakin penting untuk memastikan kelestarian pertanian.
Penggunaan tenaga yang tidak cekap boleh membawa kepada isu-isu alam sekitar dan kepupusan sumber alam, baik di negara-negara membangun mahupun maju. Oleh itu, pengurusan yang baik terhadap sumber tenaga dalam pengeluaran tanaman adalah faktor penting dalam mencipta pertanian yang lebih lestari sejajar dengan pertumbuhan ekonomi.
Di Malaysia, sektor pertanian menggunakan kira-kira 1% daripada jumlah permintaan tenaga negara. Walaupun sektor ini menggunakan sebahagian kecil daripada jumlah tenaga, kecekapan tenaga keseluruhan sektor ini masih rendah. Kecekapan tenaga keseluruhan purata sektor pertanian di Malaysia hanya 22%, jauh lebih rendah daripada negara seperti Norway.
Rockmelon (Cucumis melo) adalah antara tanaman buah-buahan baru yang mendapat permintaan pasaran tempatan dan global. Satistik daripada Jabatan Pertanian Malaysia (2018) menujukkan pengeluaran tanaman rock melon mencapai 5,845.81 tan metrik dari keluasan tanaman seluas 313.4 ha di seluruh negara pada tahun 2018. Ini bermakna purata hasil tanaman adalah kira-kira 18.65 tan metrik hasil untuk setiap satu hektar kawasan tanaman.
Melihat rekod hasil tanaman ini, rockmelon mempunyai potensi ekonomi untuk ditanam sebagai tanaman buah penting di Malaysia dan boleh diperluaskan menjadi perniagaan ladang buah-buahan berskala besar. Sebagai tanaman berpotensi potensi, selain daripada mengeluarkan hasil yang tinggi secara konsisten, perhatian besar juga harus diberikan kepada kecekapan sistem pengeluaran rockmelon melalui penggunaan tenaga yang cekap dalam sistem pengeluaran tanaman.
Kajian ini bertujuan untuk menyiasat dan menganalisis corak penggunaan tenaga dalam proses pengeluaran rockmelon semasa di Malaysia. Tumpuan diberikan kepada input-output tenaga dan prestasi tenaga-hasil. Hasilnya, kajian ini telah berjaya menganalisis corak penggunaan tenaga dan ekonominya dalam pengeluaran rockmelon di ladang Malaysia melalui kajian kes ladang rockmelon di Klang, Selangor. Pengeluaran rockmelon menggunakan 4,475.62 MJ/ha tenaga. Jumlah tenaga yang paling banyak digunakan adalah operasi penggunaan baja, di mana baja mengambil kira-kira 73.29% dari jumlah tenaga pengeluaran, manakala jumlah tenaga yang paling sedikit adalah benih (0.01%). Berdasarkan nisbah output-input yang dikira sebanyak 5.34, pengeluaran rockmelon dianggap sangat efektif dalam menggunakan tenaga dalam proses pengeluaran tanaman. Selain itu, sistem pengeluaran semasa memberikan petani margin keuntungan sebanyak 29.94% dari perniagaan ladang mereka.
Walau bagaimanapun, penggunaan tenaga langsung dalam penanaman rockmelon adalah lebih sedikit daripada tenaga tidak langsung dan bahagian tenaga boleh diperbaharui juga lebih kecil daripada yang tidak boleh diperbaharui. Oleh itu, penglibatan teknik moden diperlukan untuk mengoptimumkan keupayaan ladang dalam menghasilkan tenaga boleh diperbaharui dan langsung maksimum dari tenaga ladang.
Kesimpulannya, penyelidikan penggunaan tenaga yang cekap dalam sistem pengeluaran boleh memberikan penemuan baru yang boleh digunakan untuk mengekalkan pengeluaran rockmelon yang mesra alam dan juga meningkatkan manfaat ekonomi bagi pengeluar atau petani.
Rujukan : Kajian “Energy use pattern analysis of rockmelon (Cucumis melo) production in Malaysia: a case study”, Faculty of Plantation and Agrotechnology, Universiti Teknology MARA
Number of View :309
