Suhu memainkan peranan penting dalam pertumbuhan dan perkembangan tanaman. Perubahan suhu boleh memberi kesan yang signifikan kepada fisiologi dan produktiviti tanaman. Dalam era pemanasan global yang kita hadapi kini, kesan suhu tinggi semakin mendapat perhatian dalam bidang pertanian dan hortikultur.
Suhu tinggi boleh menjejaskan pelbagai peringkat pertumbuhan tanaman termasuk percambahan biji benih, pertumbuhan vegetatif, pembungaan dan pembentukan buah. Pada peringkat percambahan, suhu tinggi boleh merencat percambahan dan mengurangkan peratus percambahan biji benih. Suhu tinggi juga boleh menyebabkan pertumbuhan anak benih yang lemah dan tidak normal.
Semasa peringkat pertumbuhan vegetatif, suhu tinggi mengurangkan pertumbuhan pucuk dan menghasilkan daun yang lebih kecil. Ini adalah kerana suhu tinggi meningkatkan kadar respirasi (respiration rate) yang menyebabkan lebih banyak karbohidrat digunakan. Selain itu, suhu tinggi boleh menyebabkan struktur sel seperti kloroplas rosak, lalu mengganggu proses fotosintesis (photosynthesis).
Suhu tinggi memberi kesan ketara pada peringkat pembungaan dan pembiakan tanaman. Ia boleh menyebabkan keguguran bunga, mengurangkan kesuburan debunga (pollen), menjejaskan perkembangan ovul, serta mengganggu proses pendebungaan dan persenyawaan (fertilization). Ini seterusnya membawa kepada pengurangan hasil tanaman.
Selain kesan langsung pada fisiologi tanaman, suhu tinggi juga boleh menyebabkan tekanan (stress) pada tanaman, lalu menghasilkan spesies oksigen reaktif (reactive oxygen species, ROS) yang berlebihan. ROS boleh menyebabkan kerosakan membran sel dan komponen sel lain. Untuk mengatasi tekanan ini, tanaman menghasilkan enzim antioksidan seperti katalase (catalase), superoksida dismutase (superoxide dismutase) dan glutation reduktase (glutathione reductase).
Secara kesimpulannya, suhu tinggi boleh memberi impak negatif yang signifikan pada pertumbuhan, fisiologi dan hasil tanaman. Memahami mekanisma tindak balas tanaman terhadap suhu tinggi adalah penting untuk membangunkan strategi adaptasi dalam menghadapi cabaran perubahan iklim pada masa hadapan. Antaranya termasuk pembaikbakaan varieti tanaman rintang haba dan penambahbaikan amalan pengurusan tanaman.
Rujukan:
Bita, C. E., & Gerats, T. (2013). Plant tolerance to high temperature in a changing environment: scientific fundamentals and production of heat stress-tolerant crops. Frontiers in Plant Science, 4, 273.
Potters, G. et al. (2007). Stress-induced morphogenic responses: Growing out of trouble? Trends in Plant Science, 12(3), 98-105.
Djanaguiraman, M. et al. (2018). Quantifying pearl millet response to high temperature stress: Thresholds, sensitive stages, genetic variability and relative sensitivity of pollen and pistil. Plant, Cell & Environment, 41(5), 993-1007.
Narayanan, S. et al. (2016). Wheat leaf lipids during heat stress: I. High day and night temperatures result in major lipid alterations. Plant, Cell & Environment, 39(4), 787-803. [43] Ashraf, M., & Harris, P. J. C. (2013). Photosynthesis under stressful environments: An overview. Photosynthetica, 51, 163-190.
Wahid, A., & Shabbir, A. (2005). Induction of heat stress tolerance in barley seedlings by pre-sowing seed treatment with glycinebetaine. Plant Growth Regulation, 46(2), 133-141.
Liu, Y. et al. (2019). Heat Stress in legume seed setting: Effects, causes, and future prospects. Frontiers in Plant Science, 10, 938.
Number of View :629
